لینک *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه13
قلمرو اخلاق و حقوق
موضوع و قلمرو اخلاق را با حقوق از جهات گوناگون متفاوت دانسته&rlm اند:
« کانت&rlm » که بیش از همه حکما در جدا ساختن حقوق و اخلاق اصرار ورزیده است، مبداء تمام نیکى&rlm ها را « اراده خیر» مى&rlm داند. به نطر او، کارى اخلاقى است که با حسن نیت، یعنى به منظور اداى تکلیف، انجام شده باشد، پس هرگاه&rlm کسى به امید پاداش یا از بیم کیفر، عملى را بر طبق قاعده اخلاق انجام دهد، کار نیکى نکرده است زیرا جلب سود یادفع زیان ارزش اخلاقى ندارد، و آنچه مهم است، نیت انجام تکلیف و پیروى از قانون است (۱) .
با این حساب، اخلاق تنها به امور درونى و نفسانى نظر دارد و نیک و بد را با معیار اراده خیر مى&rlm سنجد، به این معنى درپیشگاه محکمه وجدان حسن نیت ارزش دارد نه مظاهر خارجى اراده. ولى درحقوق، میزان ارزیابى کارها، خودآنهاست، نیروى دولت&rlm به تحقیق امور نفسانى راهى ندارد به همین دلیل حقوق هیچگاه به محرکهاى درونى نمى&rlm پردازدو میدان فعالیت&rlm خود را محدود به جهان خارج مى&rlm سازد.
این نظریه کانت، پس از وى به شدت مورد انتقاد قرار گرفته است زیرا نه اخلاق مى&rlm تواند نسبت&rlm به نتائج&rlm خارجى اعمال&rlm بى&rlm اعتنا باشد و نه حقوق از کاوش درباره چگونگى نیت اشخاص بى&rlm نیاز است. بدون تردید اگر اطاعت از قانون&rlm اخلاق، تنها به خاطر جلب سود یا محبت&rlm به دیگران باشد، فضیلت اداى تکلیف را ندارد ولى این&rlm گونه اعمال را نیزنباید از نظر اخلاقى بى&rlm ارزش دانست زیرا هدف اخلاق تامین سعادت انسان است و هر کارى که رسیدن به این هدف&rlm را آسانتر کند، پسندیده و نیک است (۲) .
در اخلاق اسلامى نیز نیت مقدم بر عمل است و اندیشه&rlm هاى اخلاقى که فعالیت درونى است&rlm براعمال اخلاقى ه&rlm فعالیت&rlm برونى است، برترى دارد به موجب روایات ارزش کارهاى برونى مسلمین در عبادات و اخلاق وابسته به&rlm چگونگى